Crna Gora uradila je ogroman posao na primjeni prve Strategije pametne specijalizacije (S3), saopštio je danas predstavnik Udruženog istraživačkog centra Evropske Komisije Emanuele Fabri, na događaju povodom izrade druge po redu Strategije pametne specijalizacije. Događaj je otvorila ministarka prosvjete, nauke i inovacija Anđela Jakšić-Stojanović, koja je poručila da S3 Strategija pametne specijalizacije “štedi novac, vrijeme i energiju“, usmjeravajući nas na oblasti u kojima možemo imati najveću korist.
Strategija pametne specijalizacije S3 je dokument na EU putu kojim ulažemo napore u prioritetnim oblastima u kojima Crna Gora može da se razvija najbrže. S3 je obavezan uslov da pristupimo Strukturnim fondovima EU nakon prijema u članstvo, vrijednim više milijardi eura. Crna Gora je prva zenlja van EU koja je izradila i implementirala S3 strategiju, a sada je u procesu izrade novi strateški ciklus, čiji se završetak očekuje do kraja naredne godine.
Ministarka je posebno istakla da se građanima mora prenijeti poruka da inovacije nijesu floskula već svakodnevni život, te šta zapravo znači „pametna specijalizacija“. „Ako pametno identifikujemo snage i komparativne prednosti države i damo prioritet investicijama u istraživanje i inovacije u privrednoj oblasti koja je konkurentna, to znači da „pametno specijalizujemo“. Napredak u inovacijama i S3 je više nego vidljiv, uhvatili smo zamajac i ne smijemo ga ispustiti.“
S3 ekspert, Domen Bole, je rekao da su napori Crne Gore na polju pametne specijalizacije međunarodno vidljivi i priznati, između ostalog zbog toga što je Crna Gora uspostavila efikasan okvir za upravljanje Strategijom, omogućila kontinuitet procesa konsultacija sa inovacionom, naučnoistraživačkom i privrednom zajednicom, te razvila ključne inicijative kao rezultat saradnje aktera u ekosistemu. Takav zaključak naslanja se i na ranije poruke EU na temu pametne specijalizacije: „Crna Gora je regionalni lider u primjeni S3 strategije”.
Strategija pametne specijalizacije (S3) je krovni strateški dokument koji identifikuje ključne razvojne oblasti države, a Vlada Crne Gore je sredinom aprila 2024. godine usvojila Mapu puta za pripremu nove Strategije. U okviru prve S3 2019-2024, fokus je bio na četiri prioritetne oblasti: održivoj poljoprivredi, energiji i održivoj životnoj sredini, održivom i zdravstvenom turizmu, te ICT. U okviru prve strategije finansirano je na stotine inicijativa sa preko 113 miliona, od čega preko 30 miliona za inovacije u privrednom sektoru.