Pametna specijalizacija u Crnoj Gori

Crna Gora je prva zemlja van EU koja je usvojila Strategiju pametne specijalizacije (S3) u junu 2019. godine.

Ovo postignuće ostvareno je zahvaljujući snažnom političkom opredjeljenju na nacionalnom nivou i nesebičnoj podršci Udruženog istraživačkog centra (eng. Joint Research Centre – JRC). Programom pristupanja Crne Gore EU 2019-2020, u pregovaračkom poglavlju 25: Nauka i istraživanje, u dijelu strateškog okvira, bilo je predviđeno donošenje Strategije pametne specijalizacije 2019-2024, čime je Crna Gora uskladila svoj strateški okvir za istraživanja i inovacije sa EU strateškim okvirom, iako to nije bila njena eksplicitna obaveza shodno pregovorima o pristupanju. Na ovom projektu se intenzivno radilo od maja 2017. godine, kada je uspostavljena bliska saradnja sa JRC-om.

Crna Gora je, u skladu sa Regulativom Evropske komisije 1059/2003, definisana kao jedan NUTS4 region, s obzirom da na površini od 13.812 km² ima populaciju od 620.029 stanovnika. Po tom osnovu, kada su u pitanju izrada Strategije pametne specijalizacije i ekonomski razvoj zasnovan na znanju, zemlja se takođe tretira kao jedan region, koji treba da nađe svoje pravo mjesto među 272 NUTS II regiona u okviru EU.

Glavni cilj S3

Modernizacija i povećanje konkurentnosti crnogorske ekonomije, koncentracijom raspoloživih istraživačkih, prirodnih i ekonomskih resursa na ograničen broj prioritetnih oblasti. S3 treba da omogući dalji ubrzan razvoj predmetnih prioritetnih oblasti, ali i razvoj novih pod oblasti u okviru njih, kao i novih industrija sa strateškim potencijalom zasnovanih na sinergijskoj interakciji prioritetnih oblasti.  Postizanje glavnog cilja S3, odnosno modernizovana i konkurentna Crna Gora bazira se na tri ključna strateška pravca koji predstavljaju generalnu dugoročnu viziju razvoja zemlje, i to:

Zdrava
Crna Gora

Održiva
Crna Gora

Digitalizovana
Crna Gora

Strategija pametne specijalizacije Crne Gore utvrđuje četiri ključne prioritetne oblasti

Održiva poljoprivreda i lanac vrijednosti hrane

Poljoprivreda koja je zasnovana na znanju i inovacijama, razvija se na principima održivosti, čuva tradiciju i vrijednosti sela i upotpunjuje ljepotu crnogorskog pejzaža.

Energija i održiva životna sredina

Regionalno energetsko čvorište sa visokim stepenom iskorišćenosti obnovljivih izvora energije i mineralnih sirovina na principima cirkularne ekonomije i održive životne sredine.

Održivi i zdravstveni turizam

Destinacija održivog i zdravstvenog turizma sa diverzifikovanom i autentičnom turističkom ponudom baziranom na inovativnim poslovnim modelima i uslugama.

Informacione i komunikacione tehnologije

Digitalna Crna Gora sa primjenom naprednih ICT rješenja u svim granama privrede koja omogućava dinamičan i proaktivni pristup novim i inovativnim tehnologijama.

Strategija pametne specijalizacije Crne Gore utvrđuje pet strateških ciljeva

Poboljšanje izvrsnosti i relevantnosti naučnoistraživačkih aktivnosti

Jačanje ljudskih resursa u oblasti istraživanja i inovacija

Poboljšanje saradnje u okviru sistema inovacija

Podrška inovativnim aktivnostima u privrednom sektoru

Poboljšanje okvirnih uslova za inovativni ekosistem

Operativni program

U cilju unapređenja i efikasnije implementacije Strategije pametne specijalizacije, kao i jačanja veza Industrijske politike sa S3 strategijom, snaženja ljudskih resursa u ovoj oblasti, kao i boljeg definisanja indikatora za praćenje rezultata S3, Vlada Crne Gore je u decembru 2021. donijela Operativni program  za implementaciju Strategije pametne specijalizacije 2021 – 2024, s Akcionim planom 2021-2022.

Akcionim planom za sprovođenje Operativnog programa za implementaciju Strategije pametne specijalizacije 2021-2024 za period 2021-2022 planirano je:

30
miliona eura
3
operativnih ciljeva
29
aktivnosti

© 2022. S3 pametna specijalizacija u Crnoj Gori. Sva prava zadržana.
Sajt kreirao Studio 081

Kontakt

Rimski Trg bb
81000 Podgorica, Crna Gora
https://www.gov.me/mntr