Menu
Pametna specijalizacija (S3 – eng. Smart Specialization Strategy) je osmišljena u okviru reformisane kohezione politike Evropske komisije, kao lokalno utemeljen strateški pristup koji karakteriše identifikaciju prioritetnih oblasti koje treba podržati, a zasniva se na analizi snaga i potencijala privrede i procesu preduzetničkog otkrivanja sa širokim učešćem zainteresovanih subjekata. Pametna specijalizacija povezuje inovativnu politiku sa izabranim prioritetnim oblastima. U izabranim prioritetnim oblastima, sa prikladnim mehanizmom mjera, prate se i podržavaju inovacije u širem smislu, prvenstveno ali ne isključivo one vezane za tehnološki napredak.
Evropska unija je usvojila ovaj koncept kako bi obezbijedila regionalni razvoj baziran na inovacijama i sinergiji različitosti. Ključne odlike pametne specijalizacije su: stimulisanje inovacija kroz preduzetništvo, modernizaciju i adaptiranje; hrabro usvajanje inovativnih rješenja u javnoj upravi; strateška tehnološka diversifikacija u oblastima relativnih snaga i potencijala privrede; povećanje diversifikacije kroz promovisanje novih veza, sinergije i efekta prelivanja (eng. spill-over) u privredi.
Kroz partnerstvo i pristup „odozdo prema gore“, pametna specijalizacija okuplja javnu upravu, akademsku i poslovnu zajednicu i civilno društvo na zadatku implementacije strategije dugoročnog rasta zasnovanog na inovacijama, a uz podršku fondova Evropske unije. Jedan od najvažnijih elemenata pametne specijalizacije jeste koordinacija u programiranju i korišćenju EU fondova, što je nedostajalo u ranijem periodu, uzrokujući fragmentarnost investicija.
Identifikacijom ključnih prioritetnih oblasti S3 omogućava koncentraciju istraživačkih i inovativnih kapaciteta i infrastrukture. Na taj način se u javnom i privatnom sektoru okuplja kritična masa istraživača koji rade na strateškim temama istraživanja i razvoja, s ciljem postizanja istraživačke izvrsnosti, komercijalizacije inovacija i podizanja konkurentnosti privrede uopšte.
Evropska komisija od 2011. godine pruža savjete regionalnim i nacionalnim donosiocima odluka za uspostavljanje i implementaciju strategija pametne specijalizacije, posredstvom mehanizma Platforma pametne specijalizacije (What is Smart Specialisation – Smart Specialisation Platform (europa.eu). Platforma omogućava uzajamno učenje, prikupljanje podataka, analize i umrežavanje za 222 regiona, od čega 180 EU i 42 regiona van EU.
Takođe su kreirane Tematske platforme pametne specijalizacije. Regioni udružuju snage i ujedinjuju resurse na osnovu odgovarajućih prioriteta pametne specijalizacije u sektorima s visokom dodatom vrijednošću (Agri-food, Energija i Industrijska modernizacija). U ovim sektorima razvijaju se uža tematska partnerstva, na primjer u oblasti 3D štampanja, medicinske tehnologije, pametnih mreža, solarne energije, održivih zgrada, visokotehnološke poljoprivredne proizvodnje i sl.
Identifikuje snage i komparativne prednosti države (regiona)
Daje prioritet investicijama u istraživanje i inovacije u privrednoj oblasti koja je konkurentna
Definiše zajedničku viziju za državne (regionalne) inovacije
Izrađeno je više od
Očekuje se da će tokom evropskog programskog perioda (2021-2027), pametna specijalizacija nastaviti da igra glavnu ulogu u kohezionoj politici i regionalnom razvoju, kao i ka ekonomskoj transformaciji na duže staze. Konkretno, imajući u vidu svoj snažan potencijal za dodatnu vrijednost, pametna specijalizacija može da podstakne rast vođen inovacijama u industrijskim tranzicionim regionima EU i da dalje integriše regionalne ekonomije u evropske lance vrijednosti. Takođe, ima veliki potencijal da podstakne procese eko-inovacija koji odgovaraju na globalne ekološke izazove, a u skladu sa ciljevima održivog razvoja Ujedinjenih nacija.
© 2022. S3 pametna specijalizacija u Crnoj Gori. Sva prava zadržana.
Sajt kreirao Studio 081
Kontakt
Rimski Trg bb
81000 Podgorica, Crna Gora
https://www.gov.me/mntr
Korisne informacije