Metodologija

Prema “Vodiču za istraživačke i inovacione strategije za pametnu specijalizaciju” (eng. Guide to Research and Innovation Strategies for Smart Specialisations), dokumentu Evropske komisije, preporučuje se kreiranje S3 kroz sprovođenje šest koraka:

1

Analiza nacionalnog/regionalnog konteksta i potencijala za inovacije;

2

Uspostavljanje procesa i upravljačke strukture;

3

Kreiranje zajedničke vizije o budućnosti države/regiona;

4

Izbor ograničenog broja prioriteta;

5

Uspostavljanje odgovarajućeg miksa politika, mape puta i akcionog plana

6

Integracija mehanizama monitoringa i evaluacije

Jedan od ključnih koraka za kreiranje S3 je izbor ograničenog broja prioritetnih oblasti (korak 4) koji se u praksi realizuje kroz tri metodološke faze:

KVANTITATIVNA ANALIZA

je mapiranje ekonomskog, istraživačkog i inovativnog potencijala evidentiranog u relevantnim statističkim podacima. U pitanju je objektivna metoda koja upoređivanjem statističkih podataka vrši inicijalnu identifikaciju prioritetnih sektora. Ekonomsko mapiranje analizira raspoložive podatke na nivou industrije na osnovu kombinacije kriterijuma (broj zaposlenih, rast zaposlenosti, stepen specijalizacije u poređenju sa EU28, izvozni učinak itd.). Ovo mapiranje upoređuje se sa rezultatima naučnog mapiranja (podacima o naučnim publikacijama, broju naučnika po oblastima i sl.) i rezultatima inovativnog mapiranja (broj patenata po industrijama itd.). Tako se detektuju preliminarne S3 prioritetne oblasti u industrijama u kojima se pozitivni indikatori i trendovi pomenute tri vrste mapiranja podudaraju.

KVALITATIVNA ANALIZA

koristi subjektivan sud zasnovan na informacijama koje se ne mogu kvantifikovati, sa ciljem da se ocijene istraživački, inovativni i ekonomski potencijali u prioritetnim oblastima S3 koje su preliminarno odabrane Kvantitativnom analizom. Kvalitativna analiza koristi niz metoda koje se ne mogu kvantifikovati, kako bi izvršila provjeru preliminarnih S3 prioritetnih oblasti, ispitujući trendove njihovog rasta, viziju razvoja najznačajnijih aktera, okolnosti ambijenta, interakciju sa drugim sektorima privrede i razvojne šanse. Kvalitativna analiza takođe detektuje sektore koji se tek pojavljuju i/ili transformišu.

PROCES PREDUZETNIČKOG OTKRIVANJA

(eng. Entrepreneurial Discovery Process – EDP) sprovodi se radi definisanja konačnih S3 prioritetnih oblasti. Proces je inkluzivan i interaktivan po principu “odozdo prema gore“ i omogućava predstavnicima različitih društvenih sfera (politike, biznisa, akademske zajednice i civilnog društva), a prvenstveno privrede, da kroz otvoreni dijalog predlažu konačne prioritete. Pored toga, EDP vrši konačnu identifikaciju prednosti, slabosti, mogućnosti i prijetnji (SWOT analiza) za svaki prioritetni sektor i ekonomiju uopšte. Takođe, služi za prikupljanje informacija o potencijalnim inovativnim aktivnostima i mogućnostima koje otvara interakcija između nauke, privrede i društva. Kreatori politika procjenjuju ishode i načine za uspješnu realizaciju potencijala otkrivenih u toku ovog procesa.